Tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanların sigortalılığı
6111 sayılı Kanunun 51. maddesiyle Kanuna 01.03.2011 tarihinden itibaren ek 5. madde ilave edilmiştir.
Bu madde ile kamu idarelerinde tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz çalışanlar hariç olmak üzere tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz çalışanlar 4-1(a) kapsamında sigortalı sayılmıştır.
5510 Sayılı Kanunun ek 5. maddesine göre sigortalı sayılanlar, sigortalılığın başlangıcı ve başvuru işlemi:
Kanunun ek 5. maddesine göre tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz çalışıp 01.03.2011 tarihinden itibaren sigortalı olmak için müracaat edenlerin bu kapsamda sigortalı sayılabilmesi için;
- Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri kapsamında çalışmaması,
- İsteğe bağlı sigortalı veya isteğe bağlı iştirakçi olmaması,
- 506 sayılı Kanunun geçici 20. maddesi kapsamında sigortalı olmaması,
- Kendi sigortalılıklarından dolayı Kanun ile 506 sayılı Kanunun geçici 20. maddesine göre gelir veya aylık almaması,
- 2925 sayılı Kanuna göre sigortalı sayılmaması,
- 18 yaşını doldurmuş olması
şartları aranacaktır.
Bu şartları taşıyanlardan tarım işlerinde süreksiz çalışanlar “Tarım İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi”ni sürekli ikametlerinin bağlı bulunduğu muhtarlık ile ikamet ettikleri veya çalıştıkları il ya da ilçede bulunan tarım müdürlüklerine onaylatıp, sürekli ikametlerinin bağlı olduğu veya çalıştıkları sosyal güvenlik il müdürlüğüne yada sosyal güvenlik merkezine müracaat edecekler, sigortalılıkları da müracaat ettikleri tarih itibariyle başlatılacaktır.
Orman köylülerinden Kanunun ek 5. maddesine göre sigortalı olmak isteyenler “Orman İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi”ni sürekli ikametlerinin bağlı bulunduğu muhtarlık ile sürekli ikametlerinin bulunduğu veya çalıştıkları yerin bağlı olduğu çevre ve orman il müdürlükleri ya da orman bölge müdürlüğü, işletme şeflikleri veya kalkındırma kooperatiflerine onaylatıp sürekli ikametlerinin bağlı olduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne yada sosyal güvenlik merkezine müracaat ederek sigortalılıkları başlatılacaktır. Ayrıca bu kapsamdaki sigortalılar başvuru belgesi ile birlikte işin kooperatife ya da köy tüzel kişiliğine verilmesi halinde kooperatif ya da köy tüzel kişiliği ile Çevre ve Orman Bakanlığının ilgili birimi arasında yapılan sözleşme ile kooperatif üyelerini ya da köy tüzel kişiliğince çalıştırılacakların listesini, köylülerle yapılması halinde ise sözleşmeyi ekleyeceklerdir.
Kamu idarelerinin tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalıştırılanlar Kanunun 4-1 (a) bendine tabi sigortalı sayıldıklarından ek 5. madde hükümleri bu sigortalılar için uygulanmayacaktır.
Kanunun ek 5. maddesine göre sigortalılığın sona ermesi:
Kanunun ek 5. maddesine göre tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanların sigortalılığı;
- 4. maddeye istinaden sigortalı olarak çalışmaya başlamaları halinde çalışmaya başladıkları tarihten,
- Sigortalılıklarını sona erdirme talebinde bulunanların talep tarihinden,
- Prim borcu bulunanlardan talepte bulunanların primi ödenmiş son günden,
- Gelir ya da aylık talebinde bulunanların aylığa hak kazanmış olmak şartıyla talep tarihinden,
- Ölen sigortalının ölüm tarihinden
itibaren sona erdirilecektir.
Kanunun ek 5. maddesi kapsamındaki sigortalılığı 4. maddeye göre çalışması nedeniyle sona erenlerin ek 5. maddeye tabi sigortalılığı zorunlu çalışmalarının sona erdiği tarihi takip eden günden itibaren kendiliğinden başlatılacaktır. Bunlardan ayrıca “Tarım İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi” veya “Orman İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi” alınmayacaktır.
Kanunun ek 5. maddesine göre primlerin hesabı ve gün sayısı:
Kanunun ek 5. maddesine göre tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz çalışanlar için ay 30 gün, yıl ise 360 gün olarak dikkate alınacaktır. Süreksiz tarım sigortasına müracaat eden sigortalılar 01.03.2011 tarihinden itibaren Kanunun 82. maddesine göre belirlenen prime esas kazancın alt ve üst sınırı arasında olmak kaydıyla sigortalı tarafından belirlenen günlük kazancın otuz katının % 34,5’i oranında prim ödeyeceklerdir.
Bu primin % 20’si malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları, % 12,5’i genel sağlık sigortası, % 2’si iş kazası ve meslek hastalıkları sigortası primi olacaktır.
1/1/2013-30/6/2013 tarihleri arasında;
Aylık kazanç alt sınırına göre : 32,62 TL x 20 x % 34,5 = 225,08 TL*,
Aylık kazanç üst sınırına göre : 212,03 TL x 20 x % 34,5 = 1.463,01 TL*,
1/7/2013-31/12/2013 tarihleri arasında;
Aylık kazanç alt sınırına göre : 34,05 TL x 20 x % 34,5 = 234,95 TL*,
Aylık kazanç üst sınırına göre : 221,33 TL x 20 x % 34,5 = 1.527,18 TL*,
ödeyeceklerdir.
5510 sayılı Kanunun Ek 6 ncı maddesine tabi sigortalılar;
6111 sayılı Kanunun 51. maddesiyle Kanuna eklenen ek 6. madde ile 01.03.2011 tarihinden itibaren ticari taksi, dolmuş ve benzeri nitelikteki şehir içi toplu taşıma araçlarında çalışanlar ile Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenecek alanlarda kısmi süreli iş sözleşmesiyle bir veya birden fazla kişi tarafından çalıştırılanlardan ay içerisinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 günden az olanların kendileri tarafından 30 gün üzerinden prim ödemelerine imkan sağlanmış olup, bu madde kapsamında ödenen primler 4-1 (a) bendi kapsamında sigortalılık sayılacaktır.
Kanunun 4-1(a) bendi kapsamında tam süreli çalışanlar, uzun vadeli sigorta kollarına tabi olan sigortalılar, (b) ve (c) bentlerine tabi sigortalılar, isteğe bağlı sigortalılar, 506 sayılı Kanunun geçici 20. maddesi kapsamındaki sigortalılar ile kendi sigortalılıklarından dolayı gelir veya aylık almakta olanlar, ek 6. madde kapsamında sigortalı sayılmayacaklardır. Aylık alan sigortalılar ek 6. madde kapsamında sigortalı olamayacaklarından, bunlar hakkında Kanunun sosyal güvenlik destek primine ilişkin hükümleri de uygulanmayacaktır.
Ticari taksi, dolmuş ve diğer toplu taşıma araçları sahiplerinin yanında ücret karşılığında tam süreli çalışanlar 4-1 (a) kapsamında sigortalı sayılmaktadırlar.
Hizmet akdine tabi çalıştıkları taksi, dolmuş ve diğer toplu taşıma araçlarında ay içinde 10 günden az çalışmaları bulunanlar Kanuna 01.03.2011 tarihinden itibaren eklenen ek 6. madde ile 4-1 (a) kapsamında sigortalı sayılacaklar, bu durumdaki sigortalılar 30 gün süre ile primlerini kendileri ödeyeceklerdir.
Sigortalılığın başlangıcı ve başvuru:
Kanunun ek 6. maddesi kapsamında sigortalı olmak isteyenler “Şehir İçi Toplu Taşıma Araçlarında Kısmi Süreli Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi” ve araç sahibiyle şoför arasında imzalanan kısmi süreli iş sözleşmesi ile şoförlük mesleğini yaptıkları ilin sosyal güvenlik il müdürlüğüne yada sosyal güvenlik merkezine müracaat edeceklerdir.
Şoförün ay içerisinde birden fazla toplu taşıma aracı sahibinin yanında çalışması veya yeni bir toplu taşıma aracı sahibiyle çalışmaya başlaması halinde, her bir araç sahibiyle yapmış olduğu kısmi süreli iş sözleşmeleri SGK verilecektir.
Ancak, ay içerisinde her bir sözleşme için ayrı ayrı prim ödenmeyecek, yalnızca 30 gün prim alınacaktır. Ticari araç sahipleri tarafından 10 günden az çalıştırılan şoförlerin ek 6. madde kapsamında sigortalı sayılması durumunda 10 günden az çalışılan süre için ticari araç sahibi tarafından başka bir bildirim yapılmayacaktır.
“Şehir İçi Toplu Taşıma Araçlarında Kısmi Süreli Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi”nde toplu taşıma aracı sahibinin (taksi, dolmuş ve diğer toplu taşıma araçları) ay içinde 10 günden az çalıştırdığı sigortalıya ilişkin beyanı ile ek 6. madde kapsamında sigortalı olacak kişinin beyanı bulunacak, söz konusu bildirge ayrıca toplu taşıma aracı sahibinin bağlı olduğu oda (şoförler odası, minibüsçüler odası, otobüsçüler odası ve diğer) ya da meslek kooperatiflerince onaylanacaktır.
Toplu taşıma aracı sahibinin beyanı ve bağlı olduğu odanın onayının bulunmadığı bildirgeler işleme alınmayacaktır.
Kanunun ek 6. maddesi kapsamında sigortalı olmak için müracaat eden ticari araçlarda kısmi süreli olarak çalışanların sigortalılığı “Şehir İçi Toplu Taşıma Araçlarında Kısmi Süreli Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi”nin SGK verildiği tarih itibariyle başlatılacaktır
Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenecek alanlarda kısmi süreli olarak çalışanlar
Kanuna eklenen ek 6. madde ile 01.03.2011 tarihinden itibaren 4-1(b) bendinde belirtilenlerden Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenecek alanlarda kısmi süreli iş sözleşmesiyle bir veya birden fazla kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içerisinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 günden az olan kişilerin sigortalılıkları, bu madde kapsamında kendileri tarafından 30 gün üzerinden prim ödemeleri suretiyle sağlanacak, bunlar 4-1 (a) bendi kapsamında sigortalı sayılacaklardır.
Sigortalılığın başlangıcı ve başvuru
Kanunun ek 6. maddesi kapsamında sigortalı olmak isteyenler “Sanatçı Olarak Kısmi Süreli Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi” ve sanatçı ve işvereni arasında imzalanan kısmi süreli iş sözleşmesi ile ikamet edilen ilde bulunan sosyal güvenlik il müdürlüğüne yada sosyal güvenlik merkezine müracaat edeceklerdir. İşveren ile çalışanın bağlı olduğu meslek birliği veya sendika ya da Kültür ve Turizm Bakanlığının merkez veya taşra birimleri tarafından onaylanmamış “Sanatçı Olarak Kısmi Süreli Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi” işleme alınmayacaktır.
Kanunun ek 6. maddesi kapsamındaki sigortalıların ay içerisinde birden fazla işverenin veya ek 6. madde kapsamında yeni bir işveren yanında çalışmaya başlamaları halinde, her bir işverenle yapmış oldukları kısmi süreli iş sözleşmeleri SGK ayrı ayrı verilecek, ancak ay içerisinde her bir sözleşme için prim ödenmeyip yalnızca 30 gün prim ödenecektir.
Kanunun ek 6. maddesine göre sigortalı olanların prim hesabı ve gün sayısı
Kanunun ek 6. maddesine göre sigortalı olacaklar 01.03.2011 tarihinden itibaren 82. maddeye göre belirlenen prime esas kazancın alt ve üst sınırı arasında olmak kaydıyla sigortalı tarafından belirlenen günlük kazancın otuz katının % 32,5’i oranında prim öderler. Bu prim oranının % 20’si malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları, % 12,5’i genel sağlık sigortası primidir.
Bu sigortalılardan 4447 sayılı Kanuna tabi olmak isteyenler % 3 sigortalı ve işveren hissesi oranındaki işsizlik sigortası primi de ödeyebilirler. İşsizlik sigortası priminin ait olduğu ayı takip eden ayın sonuna kadar ödenmemesi halinde o aya ait işsizlik sigortası primi ödeme hakları düşer.
1/1/2013-30/6/2013 tarihleri arasında işsizlik sigortası primi ödemek istemeyenler;
Aylık kazanç alt sınırına göre : 32,62 TL x 20 x % 32,5 = 212,03 TL,
Aylık kazanç üst sınırına göre: 212,03 TL x 20 x % 32,5 = 1.378,20 TL*,
1/7/2013-31/12/2013 tarihleri arasında işsizlik sigortası primi ödemek istemeyenler;
Aylık kazanç alt sınırına göre : 34,05 TL x 20 x % 32,5 = 221,33 TL*,
Aylık kazanç üst sınırına göre : 221,33 TL x 20 x % 32,5 = 1.438,65 TL*,
1/1/2013-30/6/2013 tarihleri arasında işsizlik sigortası primi ödeyecekler
Aylık kazanç alt sınırına göre : 32,62 TL x 20 x % 35,5 = 231,60 TL,
Aylık kazanç üst sınırına göre : 212,03 TL x 20 x % 35,5 = 1.505,41 TL,
1/7/2013-31/12/2013 tarihleri arasında işsizlik sigortası primi dahil ödeyecekler;
Aylık kazanç alt sınırına göre : 34,05 TL x 20 x % 35,5 = 241,76 TL*,
Aylık kazanç üst sınırına göre : 221,33 TL x 20 x % 35,5 = 1.571,44 TL,
ödeyeceklerdir.
Gelir vergisinden muaf kadın sigortalılar
Kanunun geçici 16. maddesinin üçüncü fıkrasında 6111 sayılı Kanunun 50. maddesiyle yapılan düzenlemeyle 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 9. maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinde belirtilen vergiden muaf işleri hizmet akdiyle herhangi bir işverene tabi olmaksızın sürekli ve kazanç getirici nitelikte yaptıklarını vergi dairelerinden alacakları yazılar ya da SGK denetim ve kontrolle görevli memurları tarafından düzenlenen raporlar ile tespit ettiren kadınlar isteğe bağlı sigortalı olarak primlerini her yıl birer puan artırılmak suretiyle ödeyebileceklerdir.
Bu düzenleme ile 01.10.2008 tarihinden önce kayıt ve tescili yapılan isteğe bağlı sigortalılar ile 25.02.2011 tarihinden itibaren tescilleri yapılan kadınların bu madde kapsamında prim ödemek istemeleri durumunda vergiden muaf işleri 01.10.2008 tarihinden önce veya sonra yaptıkları araştırılmayacak, vergiden muaf işleri yaptıklarını belgelemeleri halinde isteğe bağlı sigortalılık talep tarihini takip eden günden itibaren başlatılacaktır. Ancak, 6111 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce talepte bulunup 01.10.2008 tarihinden sonra vergiden muaf işleri yapmaları nedeniyle sigortalılıkları başlatılmayanlardan yeniden talep alınacaktır.
5510 sayılı Kanunun geçici 16 ncı maddesine göre sigortalı olan isteğe bağlı kadın sigortalılar;
1/1/2013 ila 30/6/2013tarihleri arasında ; 32,62 TL x 20 x % 32 = 208,77 TL*,
1/7/2013 ila 31/12/2013 tarihleri arasında; 34,05 TL x 20 x % 32 = 217,92 TL,
prim ödeyeceklerdir.
VEDAT İLKİ
vedat.uzman@gmail.com
Kaynak : AliTezel.Com
Yorum Gönder