Haberlerde okuyorsunuz, bir çok berber, bakkal, manav, apartman yöneticisi ben de mi doktor, hemşire, iş sağlığı güvenliği uzmanı çalıştıracağım demeye başladı…6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 20.06.2012 günü TBMM’de kabul edildi. Yasa yürürlüğe tam olarak girdikten sonra istisnasız tüm iş ve işyerleri iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uymak zorundalar. 10 veya daha çok işçi çalıştıranlar uzman istihdam edecek veya hizmet alacaklar….
***Tüm ülke ve işyerleri kapsama alınıyor
Şu ana kadar İş Kanunu içinde yer alan maddeler çerçevesinde, sadece çalışan sayısı 50′nin üzerinde olan 28 bin işyeri ve işletmede iş sağlığı ve güvenliğinin uygulanırken yeni yasa (01.01.2013 gününden başlamak üzere) peyder pey yürürlüğe girdikçe kamudaki memurlar da dahil olmak üzere hemen her yer iş sağlığı ve güvenliği kurallarına tabi olacak. Yani, Bakan Çelik’in ifadesiyle “Yeni dönemde bir milyon 426 bin işyeri ve işletme ve memurlar bu kapsama alınıyor.” Bir kişi bile çalıştıran işyerine iş sağlığı ve güvenliği şartı gelmiş oldu.
***Kapsam dışı iş ve işyerleri
Ancak aşağıda belirtilen faaliyetler ve kişiler hakkında bu Kanun hükümleri uygulanmayacak.
a) Fabrika, bakım merkezi, dikimevi ve benzeri işyerlerindekiler hariç Türk Silahlı Kuvvetleri, genel kolluk kuvvetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığının faaliyetleri.
b) Afet ve acil durum birimlerinin müdahale faaliyetleri.
c) Ev hizmetleri.
ç) Çalışan istihdam etmeksizin kendi nam ve hesabına mal ve hizmet üretimi yapanlar.
d) Hükümlü ve tutuklulara yönelik infaz hizmetleri sırasında, iyileştirme kapsamında yapılan işyurdu, eğitim, güvenlik ve meslek edindirme faaliyetleri.
***1-9 işçisi olana devlet hizmet verecek
Çalışan sayısı 1-9 arası olan ve sayısı bir milyon 210 bin olan işyerlerinin aylık iş sağlığı ve güvenliği ödemelerini devletin üstlenecek ve bu işyerlerinin cebinden para çıkmayacak giderleri de devlet (SGK) üzerinden ödeyecek. Çalışma Bakanlığı’ da bu işyerlerindeki iş sağlığı güvenliğini denetlemek üzere iş sağlığı güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirecek. Tüm parasını da işverenin kaçak işçi çalıştırmaması ve ücretlerini de gerçek ücretlerden göstermesi şartıyla SGK’nın bütçesine konulacak paradan ödeyecekler. Bakkal, manav, berber, apartman yönetimlerinin cebinden ilave para çıkmayacak.
***10 ve daha işçisi olan hizmet alacak
10 ve daha işçisi olanlar da iş sağlığı güvenliği elemanı çalıştıracak veya bu hizmeti veren şirketlerden hizmet alacaklar. Halen, 10-49 kişi arasında işçi çalıştıran yaklaşık 180 bin ve 50 ve üzerinde işçi çalıştıran 28 bin işyeri ve işletme bulunuyor. Bunların sınıflandırması da ‘az tehlikeli’, ‘tehlikeli’ ve ‘çok tehlikeli’ şeklinde yapılacak. Şimdiye kadar, 50 ve üzeri işçi çalıştıran yerler için geçerli olan iş sağlığı ve güvenliği kuralları artık her işyeri için geçerli olacak.
10-49 işçi çalıştıran işletmelerin ise az tehlikeli gruptaysa 72 lira, çok tehlikeli gruptaysa 140-150 lira aylık olarak ödeme yapması bekleniyor. Ödemeler işçi başına değil, işletme başına bir ödeme olacak. Yani küçük işletmeler işçi sayısı 10-49 arasında olanlardan ayda 150 lira gibi bir para çıkacak.
***17 bin iş sağlığı ve güvenliği uzmanı ile 8 bin hekim iş bulacak
Halen, yaklaşık 9 bin iş sağlığı güvenliği uzmanı ve 4 bin işyeri hekimi var olup yani sektörlerde hizmet vermektedir. Süreç sonunda 17 bin uzman ve 8 bine yakın hekim sektörde iş bulacak. Çalışma Bakanlığı bugüne kadar İş Sağlığı ve Güvenliği uzmanlığı için üç kategori belirledi A, B ve C sınıfı uzmanlık belgesi alabilmenin şartlarını ve çalışma alanlarını da belirledi. Ancak, ülkede bu sıfatlı uzman olmadığı için Bakanlık açtığı kurslardan 4500 uzmana belge verdi ama bu belgeler Danıştay tarafından iptal edildi. Halen de yasadan sonra belgeleri onanmış uzman sayısı 11 bine ulaşmış durumda. Ancak, ülkemizin en az uzman ihtiyacı ise 16500. Yeni yasa yürürlüğe girdiğinde ise her işyeri bu uzmanları istihdam etmek zorunda olacak. Mesela, 50 işçisi olan daimi uzman barındıracak ama 50’den az olanlar ise bürosu olan uzmanlardan hizmet alacaklar. İş Kazası ve meslek hastalığı meydana gelmesi halinde de uzmanların sorumluluğu olacak, uzman istihdam etmeyen veya sözleşme yapmayan işverenler ise sorumlulukları üzerlerinden atamayacak. Savcılığa ve mahkemeye kendileri çıkacaklar.
Ali TEZEL
http://www.alitezel.com/index.php?sid=yazi&id=5812
Yorum Gönder