Hem
anne olmak, hem kariyer yapmak şarkılarda çok kolay görünüyor. Ancak
gerek yaşamda büyük bir fedakarlık ve özveri gerektiriyor. Çalışan
annelerin bir yandan kariyerlerini sürdürebilmeleri ve diğer yandan da
çocuğuna zaman ayırabilmeleri için İş Kanunu'muzda bazı düzenlemeler
yapılmıştır. Öncelikle gebeliğin anlaşılmasından itibaren çalışan
annelerin periyodik sağlık kontrollerini yaptırmaları için işverenler
tarafından izin verilmesi gerekiyor. Ancak çalışanların da, gebelik ve
emzirmeye başlama halinde işverenini bilgilendirmelidir.
Gebe veya emziren çalışan günde yedi buçuk saatten fazla çalıştırılamaz.
İşverenler,
gebe veya emziren çalışanın sağlık ve güvenliği için tehlikeli sayılan
kimyasal, fiziksel, biyolojik etkenlerin ve çalışma süreçlerinin
çalışanlar üzerindeki etkilerini değerlendirerek sonucuna göre gerekli
genel ve özel önlemleri alır. Sağlık raporu ile gerekli görüldüğü
takdirde gebe çalışan, sağlığına uygun daha hafif işlerde çalıştırılır.
Bu halde çalışanın ücretinde bir kesinti yapılmaz. Başka bir işe
aktarılması mümkün değilse, çalışanın sağlık ve güvenliğinin korunması
için gerekli süre içinde, isteği halinde çalışanın tabi olduğu mevzuat
hükümleri saklı kalmak kaydıyla ücretsiz izinli sayılması sağlanır. Bu
süre, yıllık ücretli izin hakkının hesabında dikkate alınmaz.
***
Gece çalışması
Kadın
çalışanlar, gebe olduklarının sağlık raporuyla tespitinden itibaren
doğuma kadar geçen sürede gece çalışmaya zorlanamazlar. Yeni doğum
yapmış çalışanın doğumu izleyen bir yıl boyunca gece çalıştırılması
yasaktır. Bu sürenin sonunda sağlık ve güvenlik açısından sakıncalı
olduğunun sağlık raporu ile belirlendiği dönem boyunca gece
çalıştırılmaz.
***
Süt izni
Emziren
çalışanların, doğum izninin bitiminde ve işe başlamalarından önce,
çalışmalarına engel durumları olmadığının raporla belirlenmesi gerekir.
Çalışmasının sakıncalı olduğu hekim raporu ile belirlenen çalışan,
raporda belirtilen süre ve işlerde çalıştırılamaz. Kadın işçilere bir
yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam birbuçuk saat
süt izni verilir. Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek
kullanılacağını işçi kendisi belirler. Bu süre günlük çalışma süresinden
sayılır. Uygulamada bazı işyerlerinin süt izinlerini toplu olarak
kullandırdıkları görülmektedir. Bu şekilde süt izninin toplu olarak
kullandırılması yasanın amacına uygun olmadığı gibi, denetimlerde de
eleştiri konusu yapılmaktadır. Dolayısıyla süt izninin mutlaka günlük
olarak kullandırılması gerekmektedir. Ancak özellikle İstanbul, Ankara,
İzmir, Kocaeli gibi büyükşehirlerde işçinin ikameti ile işyeri arasında
uzun mesafeler bulunabildiğinden dolayı süt izni kullanımının kadın
işçinin talebi halinde en azından haftada bir gün şeklinde
kullanılabilmesi için mevzuatta değişiklik yapılmalıdır.
Resul KURT
Dünya Gazetesi - 31.10.2014
Yorum Gönder