İhraç Kayıtlı Satışlar Hakkında Notlar

İhraç kayıtlı teslimlerin yapılabilmesi için bazı şartların yerine getirilmesi gerekmektedir.

1. Sanayi siciline kayıtlı ve sanayi sicil belgesinin olması,
2. Sanayi Odası, Ticaret Odası veya Esnaf ve Sanatkarlar Derneğine kayıtlı olması
3. Sanayi sicil belgesinde yer alan üretimler için gerekli araç parkına sahip olması.

Bu saydığımız maddelere ek olarak en az 5 işci çalıştırma zorunluluğu Sanayi sicil tebliğleriyle kaldırılmıştır.

İhraç kayıtlı teslimlerin normal teslimlerden farkı, Hesaplanan KDV’nin ihracat yapacacak firmadan tahsil edilememesidir. KDV 1 Beyannamesinde normal satış ve hizmetlerin içinde beyan edilerek KDV’si yazılacaktır. Peki tahsil edilemeyen KDV’yi nasıl beyan ederiz diye aklımıza soru gelebilir. İlerde bahsedeceğimiz KDV Tecil – Terkin uygulamasıyla bu duruma açıklık getireceğiz

Gelelim ihraç kaydı ile ilgili küçük notlarımıza…

• İmalatçılar, ihraç kayıtlı teslimler ile ilgili malların tamamının kendileri üretemeyebilirler. Bu durumda kendi ürettikleri ürünlerle beraber dışarıdan hazır temin edilerek ihracatçıya yapılan teslimlerin tamamı ihraç kayıtlı satış olarak değerlendilmez. Sadece ürettiği kısım için KDV Tecil – Terkin işlemi uygulanır. Yani diğer bir ifadeyle, sadece kendi ürettiği ürünler ihraç kayıtlı teslim olarak sayılır.
• İhraç kayıtlı teslim yapan firma, teslim edeceği ürünlerin tamamını belirlen süre içerisinde yetiştiremeyebilir. Bu durumda kendi hammadde ve yardımcı maddelerini başka bir firmaya fason olarak yaptırabilir. işin organizasyonu ve riskini üstlendiğinden yaptığı teslimlerin tamamı ihraç kayıtlı satış olarak değerlendirilir. Yalnız fason işi yapan firmanın yapacağı tesilmler ücret karşılığı teslimi olduğundan imalatçı olarak değerlendirilmezler. Yani fason imalat yapan firmanın yapacağı teslimler ihraç kayıtlı teslim olmadığından, KDV Tecil-Terkin uygulaması yapılmaz ve gelirleri normal satış ve hizmet geliri olarak beyan edilir.
• Bir teslimin ihraç kayıtlı satış olarak tanımlanabilmesi için hammaddenin işlenerek mamül haline getirilmesi gerekir. Yani kısa bir tabirle imalat yapılması zorunluğu vardır. Üzerinde hiçbir işlem yapılmadan yani alındığı gibi satılan ürünlerin teslimi ihraç kayıtlı satış olarak değerlendirilmez.
• Fason olarak yaptırılması halinde;
• Fason imalatı sadece sanayi sicil belgesinde yazılı üretim dallarında yapılması gerekmektedir.
• Fason olarak yaptırılan imalatın risk ve organizasyonunun imalatçı firma üstlenmesi gerekir.
• Fason olarak ürettirilen malların hammadde ve yardımcı maddeleri imalatçı firma tarafından karışlanması gerekir.
• İhraç kaydıyla yapılan teslimlere ait fatura kesilirken ihracatcı firmaya normal fatura olarak (yani KDV hesaplanarak) kesilecek ve üzerine “3065 sayılı KDV Kanunu hükümlerine göre, ihraç edilmek şartıyla teslim edildiğinden KDV tahsil edilmemiştir.”
• Burda bahsedilen imilatçı deyimi; bir maddenin niteliğini, şeklini veya terkibini makina, alet veya el emeği yardımıyla kısmen veya tamamen değiştirilmesini sağlayanları ifade eder. (KDV – 23 Nolu Tebliğ)
• Diğer özelillikli bir konu ise, ihracatçı ihraç kaydıyla almış olduğu ürünleri üzerinde herhani bir değişiklik yapmadan ihraç etmek zorundadır.
• İhraç edilecek mal ile bu malın ayrılmaz parçaları niteliğindeki ürünleri yurt dışındaki müşteriye kesilen faturada ve Gümrük Çıkış beyannamesinde gösterilmek suretiyle KDV Tecil-Terkin sistemi kapsamında değerlendirilir.
• İmalatçının kestiği faturanın tarihi, ihratçının kesmiş olduğu fatura tarihinden sonra olması durumunda, gümrük beyannamesinde yazılı malların imalatçının kesmiş olduğu faturadaki ürünler olduğu inceleme ile tespit edilirse, imalatçı KDV Tecil-Terkin sistemi kapsamında yararlanabilir.
• Bedelsiz yapılan ihracata konu olan mallarda ihraç kaydıyla tesliminde Tecil-Terkin uygulaması mümkündür.
• İhraç kaydıyla yapılan teslimlerin tutarı döviz üzerinden yapılmışsa, fatura da döviz tutarı ve kuru gösterilmek üzere TL Tutarında kesilir. Şayet faturanın kesildiği tarih ile tahsilatın yapıldığı tarihte ki kur farklarında değişiklikler meydana gelebilmektedir. İhraç kayıtlı satış yapanın lehine doğmuşsa bu kur farkı, ihracatçıya KDV’siz fatura edecek ve “………. tarih ve ……. nolu Gümrük Beyannamesi ile …………… tarihinde ihracatı gerçekleştiğinden KDV’den istisnadır” diye kur farkı faturası keseceklerdir.
• Şayet oluşan kur farkı ihraç kayıtlı teslim yapanın aleyhine bir durum oluşursa, ihracatçı ihraç kayıtlı teslim yapana kur farkı faturası kesecek ve bu faturada kur farkı üzerinden KDV hesaplayarak ihracatçı tarafından beyannamede beyan edilecek ve ödenecektir. İhraç kayıtlı teslimi yapan ise bu KDV’ni indirim konusu yapabilecektir

TECİL – TERKİN İŞLEMİ :

İmalatçılar tarafından ihraç kayıtlı teslimlere ait KDV, KDV1 beyannamesi ile “İhraç Kayıtlı Teslimler” bölümünde bildirimi yapılarak tarh ve tahakkuk üzerine tecil olur. teslim edilen ürünlerin, teslim tarihini takip eden ayın başından itibaren 3 ay içerisinde ihraç edilmesi gerekmektedir. ihraç gerçekleştiğinde tecil durumundaki KDV vergi dairesi tarafından terkin edilir. Terkin edilen KDV, diğer vergi borçlarına mahsup edilebilir ve gerekli şartlar sağlandığında ise nakit olarakta alınabilir.

Tecil olunan KDV’nin terkin edilebilmesi için, imalatçıların ihraç kaydıyla teslim edilen malın ihraç edildiğine dair Gümrük Beyannamesinin noter onaylı veya aslının vergi dairesine ibraz edilmesi gerekir.

Tecil Edilecek KDV tutarının miktarı; ihracatçılara mal teslim eden mükelleflerin bu şekildeki yani normal teslimleri için hesaplanan KDV tutarından yüksek olamaz. Ödenmesi gereken vergi miktarı (Ödenmesi gereken KDV), tecil edilebilir vergi miktarından düşük ise tecil edilecek KDV’de bu düşük tutar esas alınır.

Örneğin; normal satış tutarı 4.000,00 TL, ihraç kaydıyla yapılan teslimler tutarı da 6.000,00 TL olsun. Önceki dönemden devir KDV’si olmadığını varsayarak o döneme ait indirilecek KDV tutarı da 1.000,00 TL olsun.

Bu döneme ait Hesaplanan KDV (6000+4000) %18 = 1.800,00

Bu döneme ait İndirilecek KDV = 1.000,00

Ödenecek KDV = 800,00

Tecil Edilebilir KDV (6000 %18) = 1.080,00

Tecil Edilemeyen KDV = 280,00

Tecil Edilecek KDV = 800,00

Örnekte de görüldüğü gibi, ödenecek tutar (800 TL) tecil edilebilir KDV ( 1080 TL) den küçük olduğu için, Tecil edilecek KDV 800 TL olarak hesaplanmıştır. Bu durum sadece ödenecek KDV çıktığı durumlarda meydana gelir. Devir KDV çıktığı dönemlerde ise herhangi bir özellikli durumu yoktur.

İhraç kayıtlı teslimlerde ihracatçı firmalar açısından son derece kolaylıklar varken malesef bu durum ihraç kayıtlı teslim yapanlara gelince değişiyor. Çünkü KDV ayrı bir sorun, teslim edilen ürünün ihraç edilmemesi halinde cezai durumu, ihracatın kısmi olarak yapılması, ihracatçının ürünü iade etmesi, kur farkı vb işlemleri zamanında yapmaması gibi başlıca sorunlarla uğraşmak zorunda kalabiliyor. Örneğin zamanında yapılmayan veya hiç yapılmayan ihracattan dolayı ihraç kayıtlı teslim yapandan tahsil edilemeyen KDV’yi gecikme zammıyla geri alıyor ve bu cezai durumda da daire muhatap olarak İhraç Kayıtlı teslim yapanı kabul ediyor. Bürokratik işlemlerin çokluğu ve karmaşalığı ve üzerine aldığı riskten dolayı çoğu firma ihraç kayıtlı teslimlere pek yaklaşmamaktadır.

Bu gibi durumlarla karşı karşıya kalmamak için ihracatçı ile belli bir taahhütname ya da teminat çeki alınması imalatçıyı bir nebzede olsa rahatlatacaktır.