Basit Usule Tabi Servis İşletmecisinin Faturasında “KDV Dahil” İbaresi Kullanmasının Vergisel Sonuçları

1. GİRİŞ

KDV Kanunu 8/2 gereği, vergiye tabi bir işlem söz konusu olmadığı veya katma değer vergisini fatura veya benzeri vesikalarda göstermeye hakkı bulunmadığı halde; düzenlediği bu tür vesikalarda katma değer vergisi gösterenler, bu vergiyi ödemekle mükelleftirler.

Basit usule tabi olan mükelleflerin mal teslimleri ve hizmet ifaları KDV Kanunu 17/4-a bendi gereği KDV’den istisnadır. Ancak bu mükellefler faturaları üzerinde “KDV Dahildir” veya benzer minvalde bir ibareye yer verirlerse bu KDV’yi beyan etmek ve ödemek zorundadırlar. İşte bu durumda, söz konusu KDV’nin KDV tevkifatına da tabi olup olmayacağı çalışmamızın konusunu oluşturmaktadır. 

2. BASİT USULE TABİ OLAN MÜKELLEFLER VE KDV İSTİSNASI 

Basit usule tabi olma şartları ve basit usulde ticari kazancın tespiti GVK’nun 46, 47, 48 ve 51. maddelerinde düzenlenmiştir. Bu maddelerde yer alan şartlara uyan mükellefler basit usulde vergilendirilmekte ve verdikleri hizmetler ile yaptıkları teslimler KDV Kanunu 17/4-a bendi gereği KDV’den istisna tutulmaktadır. 

3. 117 NO.LU KDV GENEL TEBLİĞİ İLE KDV TEVKİFATI KAPSAMINDA ALINAN SERVİS TAŞIMACILIĞI HİZMETLERİ 

Tebliğin 3.12.11 numaralı kısmında yapılan açıklamalara göre personel, öğrenci, müşteri ve benzerlerinin belirli bir güzergah dahilinde taşınması kapsamında verilen servis hizmetleri KDV tevkifatı kapsamına girmektedir. Tevkifat oranı 5/10 olarak belirlenmiştir. 

4. KDV’DEN İSTİSNA OLAN BİR İŞLEME DAİR DÜZENLENE FATURADA “KDV DAHİL” İBARESİ KULLANILIRSA NE OLACAKTIR? 

KDV Kanunu Madde 8/2 gereği; “vergiye tabi bir işlem söz konusu olmadığı veya katma değer vergisini fatura veya benzeri vesikalarda göstermeye hakkı bulunmadığı halde; düzenlediği bu tür vesikalarda katma değer vergisi gösterenler, bu vergiyi ödemekle mükelleftirler. Bu husus kanuna göre borçlu oldukları vergi tutarından daha yüksek bir meblağı gösteren mükellefler için de geçerlidir. Bu gibi sebeplerle fazla ödenen vergiler, Maliye Bakanlığının belirleyeceği usul ve esaslara göre ilgililere iade edilir.”

88 No.lu KDV Genel Tebliğinde ise, KDV Kanunu 17/4-a bendi gereği teslimleri KDV’den istisna olan basit usule tabi mükelleflerin düzenledikleri belgelerde KDV göstermeleri ya da KDV dahildir veya benzeri bir şerhe yer vermeleri durumunda KDV açısından ne yapılması gerektiği aşağıdaki şekilde açıklanmıştır:

“ İstisna uygulamasının başladığı 1/7/2003 tarihinden itibaren, düzenledikleri belgelerde katma değer vergisi gösteren veya "KDV dahildir" mealinde bir şerhe yer veren basit usulde vergilendirilen mükellefler, belgede ayrıca gösterilen veya iç yüzde yoluyla hesaplanacak vergi tutarını Katma Değer Vergisi Kanununun 8/2. maddesi gereğince vergi dairesine beyanname ile yatırmak zorundadır. Vergi dairesine ödenecek tutardan, alışlar dolayısıyla yüklenilen vergiler indirilmeyecek, yüklenilen bu vergi tutarı, Gelir Vergisi Kanununun izin vermesi halinde gider veya maliyet olarak dikkate alınacaktır.

İstisna kapsamına girdiği halde belgelerde yer alan katma değer vergisi, belge tarihini izleyen ayın 24. günü mesai saati sonuna kadar beyanname ile vergi dairesine ödenecektir Vergi daireleri, kendiliğinden başvuran ya da bu şekilde işlem yaptıkları vergi idaresince tespit edilen basit usule tabi gelir vergisi mükellefleri için geçici katma değer vergisi mükellefiyeti tesis etmek suretiyle yersiz hesaplanan vergiyi tahsil edeceklerdir.”

Vergi İdaresi tarafından 15.09.2003 tarihli ve KDV.MUK.B.07.4.DEF.0.34.18.25.5386 sayılı özelgede de; “…odanız üyesi nakliyeci esnaflar tarafından yersiz tahsil edilen katma değer vergisi’nin ilgili dönem KDV beyannamesinde beyan edilerek, vergi dairesine ödenmesi gerekmekte olup, yersiz uygulanan vergiye muhatap olan kişilerin gerçek usulde katma değer vergisi mükellefi olması halinde alınan KDV indirim konusu yapılabilecek, gerçek usulde katma değer vergisi mükellefi olmamaları halinde ise, bu kişilere iade edilmek üzere KDV’ni tahsil eden odanız üyesi ile vergiye muhatap olan kişilerin birlikte vergi dairesine başvurmaları gerekmektedir.” görüşü verilmiştir.

Tebliğde ve özelgede yer verilen görüşleri topluca dikkate alırsak olursak, basit usule tabi bir mükellef düzenlediği faturasında “KDV dahildir” şeklinde veya minvalinde bir şerh yazarsa bu durumda KDV beyan etmek ve zorunda; hizmeti alan taraf ise bu KDV’yi gider veya maliyet yazmayarak indirilecek KDV olarak muhasebeleştirmek durumundadır. 

İşte bu notada konuyu 117 No.lı KDV Genel Tebliğine bağlıyoruz ve basit usule tabi mükellef bir servis işletmecisi ise ve faturasında KDV dahildir ibaresine yer vermişse, hizmeti alan taraf bu fatura KDV tevkifatı yapmak zorunda mıdır diye soruyoruz? 

117 No.lu KDV Genel Tebliğinin muhtelif bölümlerinde şu şekilde açıklamalara yer verilmiştir: “KDV tevkifatı ihtiyari bir uygulama olmayıp, Maliye Bakanlığınca tevkifat uygulaması kapsamına alınan işlemlerde alıcılar tarafından tevkifat yapılması zorunludur. KDV tevkifatı uygulaması, teslim veya hizmet bedeli üzerinden hesaplanan verginin, teslim veya hizmeti yapanlar tarafından değil bu işlemlere muhatap olanlar tarafından kısmen veya tamamen vergi sorumlusu sıfatıyla beyan edilip ödenmesidir. Tevkifata tabi olan işlerin, KDV Kanunu hükümleri çerçevesinde vergiden müstesna olması halinde, işlem bedelleri üzerinden KDV hesaplanmayacağı için herhangi bir tevkifat yapılmayacaktır. İstinaden vazgeçenlerin tesliminde KDV tevkifatı yapılacaktır.”  

5. SONUÇ: 

Yukarıdaki açıklamalar kapsamında, basit usule tabi olma şartları ve sınırları dahilinde servis taşımacılığı hizmeti veren bir mükellef, faturasında sehven de olsa “KDV dahildir” ibaresi kullanırsa bu KDV’yi beyan etmek zorunda olduğu, hizmetten yararlanan mükellefin ise bu KDV’yi indirilecek KDV olarak muhasebeleştirmesi gerektiği; bununla birlikte, servis taşımacılığı hizmeti KDV tevkifatı kapsamında olduğu için, KDV’nin 5/10’unun (%50) hizmetten yararlanan işletme tarafından tevkifata tabi tutularak (2) No.lu KDV beyannamesi ile beyan ederek ödenmesi gerektiği soncuna ulaşmaktayız. 

Güray ÖĞREDİK
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
MAZARS/DENGE
Vergi Departmanı, Kıdemli Müdür

Kaynak: www.MuhasebeTR.com