6111
sayılı kanunla düzenlenen 4857 sayılı İş Kanunu 13 üncü ve 14 üncü
maddelerine göre kısmi süreli iş sözleşmesiyle çalışanlar ile bu Kanuna
göre ev hizmetlerinde ay içerisinde 30 günden az çalışan sigortalıların
eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerini 30 güne tamamlama
yükümlülüğü 1/1/2012 tarihinden itibaren başladı.
Gelir Testi Yaptıranların 1 Temmuz 2014 -
31 Aralık 2014 dönemi için, aylık GSS primi, aile içindeki gelirin kişi
başına düşen aylık tutarına göre;
-60/C-1: Asgari ücretin(1.134,00) üçte birinin (378,00 TL) altında ise GSS primleri devlet tarafından ödenecek,
-60/G-1: Asgari ücretin üçte biri (378,00 TL) ile asgari ücret (1.134,00) arasında ise, 378,00 x %12 = 45.36 TL,
-60/G-2: Asgari ücret (1.134,00 TL) ile asgari ücretin iki katı (2.268,00) arasında ise, 1.134,00 x %12=136,08 TL,
-60/G-3: Asgari ücretin iki katından (2.268,00 TL) daha fazla ise, 2.268,00 x % 12 = 272,16 TL, olacaktır.
GSS Sigortalıların Gelir Testi İşlemleri
60 (g) kapsamında genel sağlık sigortası
tescili yapılmış olup da gelir testine hiç başvurmayanlardan 01.10.2014
tarihinden itibaren altı ay içerisinde gelir testine başvuran kişilerin
genel sağlık sigortası primleri yapılan gelir testi sonucuna göre
tescil başlangıç tarihinden itibaren tahakkuk ettirilecektir.
Re’sen
genel sağlık sigortası tescili yapılmış olanlardan 11.09.2014 tarihinden
önce gelir testi yaptırmış olmakla birlikte gelir düzeyleri asgari
ücretin iki katından (2.268,00 TL) daha düşük olarak tespit edilmiş
olanların, bu tespit öncesinde genel sağlık sigortası primi ödenmemiş
olan süreleri hakkında da gelir testi sonucu bulunan tutarlar esas
alınarak gelir testi sonucuna göre tescil başlangıç tarihinden itibaren
tahakkuk ettirilir. Ancak, 11.09.2014 tarihine kadar ödenmiş olan genel
sağlık sigortası primi ile gecikme cezası ve gecikme zammı tutarları
geri iade edilmez.
İlk Defa Gelir Testine Başvuracakların GSS İşlemleri
5510/60 (g) kapsamında zorunlu genel
sağlık sigortası tescili yapıldığı halde gelir testine hiç başvurmayan
kişilerin, 11.09.2014 tarihi takip eden aybaşından (01.10.2014) itibaren
altı ay içerisinde (31.03.2015 tarihi mesai bitimine kadar)
ikametgâhlarının bulunduğu yerdeki sosyal yardımlaşma ve dayanışma
vakfına gelir testi başvurusunda bulunmaları durumunda genel sağlık
sigortası tescili, gelir testi sonucuna göre tescil başlangıç tarihinden
itibaren güncellenecek ve belirlenen gelir seviyesine göre GSS primleri
tahakkuk ettirilecektir.
Örnek 1- 10.05.2012
tarihinde 5510/60 (g) kapsamında zorunlu genel sağlık sigortalısı olan
ve “Gelir Testine Müracaat Bildirim Tebligatı” formu tebliğ edilmediği
anlaşılan kişinin, 10.10.2014 tarihinde ilk defa gelir testi yaptırmak
için sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına başvuruda bulunduğu, vakıf
tarafından yapılan inceleme ve değerlendirme neticesinde aile
içerisinde kişi başına düşen gelirin asgari ücretin üçte biri ile asgari
ücret arasında (60/G-1 gelir seviyesinde) tespit edildiği
varsayıldığında, kişiye ait tescil kaydı tescil başlangıç tarihi olan
10.05.2012 tarihinden itibaren (60/G-1) gelir seviyesine göre
güncellenecek ve genel sağlık sigortası primleri bu gelir seviyesi
üzerinden tahakkuk ettirilecektir. Bu kişinin 10.09.2014 tarihine kadar
ödenmiş genel sağlık sigortası primleri varsa iade edilmeyecektir.
Örnek 2- 21.03.2013
tarihinde zorunlu genel sağlık sigortası kapsamına alınarak, 12.04.2013
tarihinde “Gelir Testine Müracaat Bildirim Tebligatı” tebliğ edilen
kişinin gelir testine hiç başvurmaması nedeniyle aile içindeki kişi
başına düşen gelir miktarının asgari ücretin iki katından fazla olduğu
kabul edilerek primleri 21.03.2013 tarihinden itibaren (60/G-3) gelir
seviyesi esas alınarak tahakkuk ettirilmiştir. Yapılan inceleme
neticesinde daha önce hiç ödeme yapmadığı tespit edilen bu kişinin
geçici 53 üncü maddeye istinaden 18.10.2014 tarihinde gelir testi
yaptırmak için müracaat ettiği ve yapılan gelir testi sonucunda aile
içindeki kişi başına düşen gelir miktarının asgari ücretin üçte biri ile
asgari ücret arasında tespit edildiği varsayıldığında, bu kişinin
primleri tescil başlangıç tarihi olan 21.03.2013 tarihinden itibaren
(60/G-1) gelir seviyesi üzerinden tahakkuk ettirilecektir.
10.09.2014 Öncesi Gelir Seviyesi Tespit Edilmiş GSS’ liler İle İlgili Yapılacak İşlemler
5510/60 (g) kapsamında zorunlu genel
sağlık sigortası tescili yapıldığı halde, gelir testi yaptırmak için
sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına başvuruda bulunan kişilerin,
tescil başlangıç tarihinden gelir testinin sonuçlandığı tarihe kadar
aile içerisindeki kişi başına düşen gelirleri asgari ücretin iki
katından fazla olduğu kabul edilmekte ve primleri (60/G-3) seviyesi esas
alınarak tahakkuk ettirilmektedir. Gelir testinin sonuçlandığı tarihten
sonra ise tespit edilen gelir testi sonucuna göre (C-1), (G-1) (G-2)
veya (G-3) gelir seviyesi üzerinden prim tahakkuku yapılmaktadır.
Gelir testi sonucuna göre belirlenen
gelir seviyesinin tescil başlangıç tarihinden itibaren esas alınacağı
öngörüldüğünden, bu nitelikteki kişilerin genel sağlık sigortası
primleri, tespit edilen gelir seviyesi esas alınarak tescil başlangıç
tarihinden itibaren tahakkuk ettirilecektir.
Örnek 3- 01.05.2012
tarihinde zorunlu genel sağlık sigortası kapsamına alınarak, 11.05.2012
tarihinde “Gelir Testine Müracaat Bildirim Tebligatı” tebliğ edilen
kişinin, 18.02.2013 tarihinde gelir testine başvuruda bulunduğu, gelir
testinin 21.02.2013 tarihinde sonuçlandığı ve aile içinde kişi başına
düşen gelir miktarının aylık asgari ücretin üçte birinden az olduğunun
tespit edildiği varsayıldığında, bu kişinin genel sağlık sigortası
primleri;
- Gelir testine 6 aylık süreden sonra
başvurması nedeniyle aile içindeki kişi başına düşen gelir miktarı
asgari ücretin iki katından fazla olduğu kabul edilerek 01.05.2012
tarihinden gelir testinin sonuçlandığı 20.02.2013 tarihine kadar
(60/G-3) gelir seviyesi esas alınarak,
- 21.02.2013 tarihinden itibaren ise gelir testi sonucuna göre belirlenen (60/C-1) gelir seviyesi esas alınarak
tahakkuk ettirilmiştir.
Ancak; sigortalının tescil işlemleri
Geçici 53 üncü madde hükümlerine istinaden yeniden değerlendirildiğinde,
01.05.2012 tarihinden 20.02.2013 tarihine kadar bu kişi adına tahakkuk
eden genel sağlık sigortası primleri için herhangi bir ödemenin olmadığı
da dikkate alındığında, gelir testi sonucunda tespit edilen (60/C-1)
gelir düzeyi; 21.02.2013 tarihinden itibaren değil, tescil başlangıç
tarihi olan 01.05.2012 tarihinden itibaren dikkate alınacaktır.
Dolayısıyla bu kişinin genel sağlık sigortalılığından kaynaklanan
primlerinin tamamı ilgili kurumlarca ödeneceğinden, bu kişinin
yapılandırmaya esas herhangi bir borcu olmayacaktır.
Örnek 4- 11.03.2013
tarihinde zorunlu genel sağlık sigortası kapsamına alınarak, 17.04.2013
tarihinde “Gelir Testine Müracaat Bildirim Tebligatı” tebliğ edilen
kişinin, 21.11.2013 tarihinde gelir testine başvuruda bulunduğu, gelir
testinin 29.11.2013 tarihinde (60/G-1) gelir seviyesinde sonuçlandığı
varsayıldığında, kişinin genel sağlık sigortasına ilişkin tescil
kayıtlarının incelenmesi sonucunda;
- Mevzuatta öngörülen sürenin dışında
gelir testine başvuruda bulunması nedeniyle, aile içindeki kişi başına
düşen gelir miktarı asgari ücretin iki katından fazla olduğu kabul
edilerek 11.03.2013 - 28.11.2013 tarihleri arasında (60/G-3) gelir
seviyesinin esas alındığı,
- Yapılan gelir testi sonucunda aile
içindeki kişi başına düşen gelir miktarının asgari ücretin üçte biri ile
asgari ücret arasında olmasından dolayı 29.11.2013 tarihinden itibaren
ise (60/G-1) gelir seviyesi üzerinden devam ettiği,
anlaşılmıştır.
Ayrıca, genel sağlık sigortası primlerine ilişkin kayıtlarının kontrol edilmesi neticesinde;
- 2013/Mart, Nisan, Haziran aylarına
ilişkin (60/G-3) gelir seviyesi üzerinden tahakkuk eden primlerin süresi
içerisinde ödendiği,
- 2013/Mayıs ayına ilişkin (60/G-3)
gelir seviyesi üzerinden tahakkuk eden primlerin süresi dışında gecikme
cezası ve gecikme zammı ile birlikte ödendiği,
- 2013/Temmuz ayına ilişkin (60/G-3)
gelir seviyesi üzerinden tahakkuk eden primin ise 10 günlük süreye
isabet eden kısmının ödendiği,
tespit edilmiştir.
Bu durumda, geçici 53 üncü madde
uyarınca sigortalının tescil kaydı, tescil başlangıç tarihinden itibaren
(11.03.2013) tespit edilen gelir seviyesi (60/G-1) üzerinden
güncellenecektir. Güncelleme sonucunda daha önceden ödenen dönemler için
prim tahakkuku yapılmayacak olup ödenmeyen dönemler için tespit edilen
gelir seviyesine göre prim tahakkuku yapılacaktır. Ayrıca daha önceden
ödenen primlerden artan tutarın bulunması halinde ise bu primler iade
edilmeyecektir. Dolayısıyla; gelir testi sonuçları primi ödenmemiş
sürelere uygulanacaktır.
Peşin Ödeme, Taksitli Ödeme Ve Faiz Tutarları
60 (g) kapsamında genel sağlık
sigortalısı olanların genel sağlık sigortası prim borçluları 1 Ekim 2014
tarihinden itibaren 7 ay içerisinde (30 Nisan 2015) başvurmaları ve
taksitlendirme yapılması halinde ilk taksitlerini 1 Ekim 2014 tarihinden
itibaren 8 ay içinde ödemeleri gerekir.
Peşin Ödeme:
5510 Sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin (g) bendi kapsamındaki
sigortalılık statüsünden kaynaklanan prim borcu hariç diğer borçların bu
madde hükümlerine göre hesaplanan tutarının ilk taksit ödeme süresi
içerisinde tamamen ödenmesi halinde herhangi bir faiz uygulanmaz. Prim
borcu aslının ilk taksit ödeme süresi içerisinde tamamen ödenmesi
halinde ödeme tarihine kadar sosyal güvenlik mevzuatına göre hesaplanan
gecikme cezası ve gecikme zammı tahsil edilmez.”
Taksitli Ödeme:
Hesaplanan tutarın taksitle ödenmek istenmesi halinde, ilgili
maddelerde yer alan hükümler saklı kalmak şartıyla, borçluların başvuru
sırasında altı, dokuz, oniki veya onsekiz eşit taksitte ödeme
seçeneklerinden birini tercih etmeleri şarttır. Tercih edilen taksit
süresinden daha uzun bir sürede ödeme yapılamaz.
c) Taksitle yapılacak ödemelerinde ilgili maddelere göre belirlenen tutar;
1) Altı eşit taksit için (1,05),
2) Dokuz eşit taksit için (1,07),
3) Oniki eşit taksit için (1,10),
4) Onsekiz eşit taksit için (1,15),
katsayısı ile çarpılır ve bulunan tutar
taksit sayısına bölünmek suretiyle ikişer aylık dönemler halinde
ödenecek taksit tutarı hesaplanır. Borcunu daha kısa sürede ödemek
isteyenler için borç, ilgili katsayıya göre düzeltilir.”
GSS Borcunun Peşin Ödenmesi Ve Ödeme Süresi
5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin
birinci fıkrasının (g) bendi kapsamındaki sigortalılık statüsünden
kaynaklanan alacak aslının tamamının 31.05.2015 tarihinin Pazar gününe
rastlaması nedeniyle en geç 01.06.2015 tarihine kadar ödenmesi halinde bu alacaklar için herhangi bir faiz alınmayacaktır.
Dolayısıyla, 5510 sayılı Kanunun 60 ncı
maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamındaki sigortalıların
kapsama giren alacak asıllarının tamamını 01.06.2015 tarihine kadar
ödemeleri halinde, hem 5510 sayılı Kanun uyarınca hesaplanan gecikme
cezası ve gecikme zammının tahsilinden, hem de geçici 60 ıncı maddeye
göre TEFE/ÜFE/Yİ-ÜFE tutarları esas alınarak hesaplanan tutarının
tahsilinden vazgeçilecektir.
Örnek 5- 5510 sayılı
Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamındaki
sigortalılık statüsünden kaynaklanan prim borcu bulunan (C)
sigortalısının geçici 60 ıncı madde uyarınca peşin ödeme başvurusunda
bulunduğu ve 30.04.2014 tarihine kadar birikmiş prim borcu aslının
4.758,00 TL tutarında olduğu varsayıldığında, bu alacağın tamamının en
geç 01.06.2015 tarihine kadar ödenmesi halinde, hem 5510 sayılı Kanun
uyarınca hesaplanan gecikme cezası ve gecikme zammının, hem de geçici 60
ıncı maddeye göre TEFE/ÜFE/Yİ-ÜFE oranları esas alınarak hesaplanan
tutarın tahsilinden vazgeçilecektir.
Mehmet Fatih GELERİ
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
Yorum Gönder