Türkiye Noterler Birliğinden Sicil Tasdiknamelerine İlişkin Önemli Açıklamalar

      Hukuk -20962

Ankara, 06/12/2013

 Özü: Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu’nun ticaret sicili tasdiknamelerine ilişkin yazısı hk.

 ........................ NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA

........................ NOTERLİĞİNE    

             Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu Başkanlığınca Birliğimize gönderilen 04.12.2013 tarihli ve 2554 sayılı yazıda;

            “Son günlerde üyelerimizden Konfederasyonumuza yansıyan sorunlarda, geçen yıl olduğu gibi bu yıl da bazı noterlerin, ticari defter tasdik ettiren esnaf ve sanatkârlardan ticaret sicil tasdiknamesi istedikleri, ticaret sicil tasdiknamesi İbraz etmeyen esnaf ve sanatkârlarımıza ise ticaret siciline kayıt yaptırmaları gerektiğinin söylendiği ifade edilmektedir.

            Bilindiği üzere, kimlerin esnaf ve sanatkâr,  kimlerin tacir ve sanayici sayılacakları,  6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 11.  maddesinin 2. fıkrasına istinaden çıkartılan Bakanlar Kurulu kararına göre belirlenmektedir.

            6102 sayılı Kanuna göre yeni bir Bakanlar Kurulu kararı yayımlanıncaya kadar, 2007/12362 sayılı Bakanlar Kurulu kararı yürürlüktedir.

            Anılan karar aşağıdaki gibidir.

            Esnaf ve sanatkâr ile tacir ve sanayicinin ayrımı

            MADDE  1  -  (1)  5362 sayılı  Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi ve 63 üncü maddesi ile 6762  sayılı Türk Ticaret Kanununun 12 nci ve 17 nci maddelerinin uygulaması bakımından;

            a) Esnaf ve Sanatkâr ile Tacir ve Sanayiciyi Belirleme Koordinasyon Kurulunun tespit edeceği ve Resmî Gazete'de yayımlanacak esnaf ve sanatkâr meslek kollarına dahil olup, ekonomik faaliyetini sermayesi ile birlikte bedeni çalışmasına dayandıran ve kazancı tacir veya sanayici niteliğini kazandırmayacak miktarda olan, basit usulde vergilendirilenler ve işletme hesabına göre deftere tâbi olanlar ile vergiden muaf bulunanlardan 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 177 nci maddesinin birinci fıkrasının  (1)  ve  (3)  numaralı bentlerinde yer alan nakdi limitlerin yarısını,  (2)  numaralı bendinde yazılı nakdi limitin tamamını aşmayanların esnaf ve sanatkâr sayılmaları ile esnaf ve sanatkâr siciline ve dolayısıyla esnaf ve sanatkarlar odalarına kaydedilmeleri,

            Ancak,  esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı iken, daha sonraki yıllarda yıllık alış veya satış tutarları ya da gayri safi iş hasılatı, esnaf ve sanatkâr sayılma hadlerini aşanların kendileri istemedikçe ticaret siciline ve dolayısıyla Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği bünyesindeki odalara kayıt için zorlanmaması, yıllık alış veya satış tutarları ya da gayri safi  iş hasılatı esnaf ve sanatkâr sayılma hadlerinin altı katını aşanların ise kayıtlarının, esnaf ve sanatkâr sicili marifetiyle ticaret siciline aktarılması,

            b) 213 sayılı Vergi Usul Kanununa istinaden birinci sınıf tacir sayılan ve bilanço esasına göre defter tutanlar ile işletme hesabına göre defter tutan ve bu Kararın (a) bendinde belirtilenlerin dışında kalanların tacir ve sanayici sayılmaları ile ticaret siciline ve dolayısıyla Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin bünyesindeki odalara kaydedilmeleri,

            kararlaştırılmıştır.

            Diğer taraftan, 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkâr Meslek Kuruluşları Kanununun 68. maddesine göre, esnaf ve sanatkârlar, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren otuz gün içinde durumlarını aynı Kanunun 67. maddesine göre kurulan Esnaf ve Sanatkâr Siciline tescil ettirmek ve Esnaf ve Sanatkâr Sicil Gazetesinde ilan ettirmekle yükümlüdür.

            Bununla beraber,  yine 5362 sayılı Kanunun 68.  maddesinin dördüncü fıkrasında da  "Esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı iken,  daha sonraki yıllarda yıllık alış veya satış tutarları ya da gayri safi iş hasılatı, esnaf ve sanatkâr sayılma hadlerini aşanlar kendileri istemedikçe ticaret siciline ve dolayısıyla Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği bünyesindeki odalara kayda zorlanamazlar."ifadesine yer verilmiştir.

            Ayrıca, aynı Kanunun 7. maddesinin d bendinde esnaf ve sanatkâr olabilmek için Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği bünyesindeki odalara kayıtlı olmama şartı aranmaktadır.

            Dolayısıyla,  ticaretle uğraşan gerçek kişiler yukarıda açıklanan mevzuat gereğince ya ticaret siciline ya da esnaf ve sanatkâr siciline kayıt yaptırmak zorundadırlar.  Bu nedenle, aynı kişinin hem ticaret siciline hem de esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olması kanunen mümkün değildir. 

            Dolayısıyla, esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı_esnaf_ve sanatkârların, ticari defterlerinin tasdikinde ticaret sicil tasdiknamesi ibraz etmeleri yasal olarak mümkün bulunmamaktadır.”denilmektedir.

            Yukarıda yer alan yazı doğrultusunda;

            1- Esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olanların, aynı zamanda ticaret siciline kayıtlı bulunmaları mümkün olmadığından, esnaf ve sanatkârların ticari defterlerinin tasdikleri sırasında, TTK. nun 64. maddesinde belirtilen ve Ticaret Sicili Yönetmeliğinin 16’ncı maddesi uyarınca ticaret sicil müdürlüklerince verilen “ticaret sicili tasdiknamesinin” istenmemesi gerektiği,

            2- Mükellefin esnaf veya tacir olup olmadığının belirlenmesi bakımından, esnaf ve sanatkârlar siciline kayıtlı olduklarını belirtenlerden bu durumlarını kanıtlayan bir belge istenmesinin, belge ibraz edilememesi halinde ise buna ilişkin yazılı beyanlarının alınmasının uygun olacağı,

            düşünülmektedir.

            Bilgi edinilmesi ile buna göre uygulama yapılmasını rica ederim.  

            Saygılarımla,

            Yunus TUTAR                                                                                                               Başkan                                                                   

            (GENEL YAZI:118)